Contributiewijziging 2023
18 januari 2023
In onze archieven vonden wij een bijzonder tijdsdocument uit het bestaan van onze vereniging “De IJsel”. Ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum verscheen een speciaal clubblad met daarin herinneringen van twee IJselleden die bij de oprichting van de zwemclub op 31 maart 1920 aanwezig waren!
In het blad is ook een korte, maar aangrijpende beschrijving terug te vinden over IJselleden die tijdens de Tweede Wereldoorlog bij een razzia in het Borgelerbad werden opgepakt “wegens het zingen van vaderlandse liederen”.
Hieronder hebben we een paar van de artikelen uit het blad opnieuw afgedrukt omdat het een mooi tijdsbeeld geeft van onze vereniging.
Een complete scan van het clubblad is als PDF te bekijken door op de afbeelding met link hiernaast te klikken.
Op 31 maart 1920 werd de D.Z. & P.C. “De IJsel” door de heren Kruisweg, Steenbergen, Riesebos en Zuurveld opgericht, waarvan de heer Riesebos de enige overgeblevene is. Deze oprichters presenteerden enige tijd later het volgende bestuur: Voorz. mr. Van Doorninck, secr. de heer Brinkerhof, penn. m. de heer Lankhorst en als comm. de heren Steenbergen en Zuurveld. De eerste techn. comm. bestond uit de heren Dobbinga, Blankkart en Riesebos, terwijl de heer Zuurveld comm. van mat. was. (Er werd begonnen met een contributie van f 0,50 per maand, terwijl deze nu in 1970 voor een volwassen lid f 2,- per maand bedraagt. De adspirantleden, verreweg het grootste aantal leden vormend betalen f 1,25 per maand. De vele, geld verslindende, activiteiten van “De IJsel” in aanmerking genomen, geen hoge contributiè).
De eerste polowedstrijd werd gespeeld tegen het Zwolse B.Z.Z., na eerst in een onderlinge competitie wat ervaring en techniek opgedaan te hebben; deze liep uit in een 13-0 nederlaag voor de beginnelingen, verder werden wedstrijden gespeeld tegen Neptunus uit Zutphen en De Aa uit Almelo. Landelijke bekendheid’ kreeg “De IJsel” in die tijd door de organisatie, in de jaren 1928, 1929 en 1930, van de zwemwedstrijden Zutphen-Deventer. Bekende zwemfiguren als Jan Stender van de Robben uit Hilversum en Frans Kuiper ex-trainer Ned. waterpolo team namen hieraan deel.
Destijds hoefde men nog niet bang te zijn, voor de verregaande vervuiling van de zijtak der grootste rioolbuis en Europa. In 1929 werden in samenwerking met het gemeentebestuur van Deventer, lange-afstandwedstrijden georganiseerd in de Singelgracht. Een evenement dat destijds door het publiek heel goed te volgen moet ziJn geweest stel ik mij zo voor.
Bekende Deventer zwemsters waren toen de gezusters Bos, meermalen kampioene op de schoolslag in de kring IJselstreek en ook landelijk bekend. Mej. Rasdorp was een latere kampioene, ook al op de schoolslag. De heer Brinkerhof, eerst secr. later voorz. en de heer Barendsen, die 35 jaar achter elkaar het secr. waarnam, waren mensen die veel voor de zwemsport in Deventer en daarbuiten hebben gedaan. De heer Barendsen was bijv. tevens een bekend K.N.Z.B.-official bij zwemwedstrijden en diplomazwemmen.
Uit de oorlogsjaren is nog bekend dat op een middag ± 25 heren en een dame van “De IJsel”, in zwemcostuum, werden meegenomen naar de Schalkhaar-kazerne, omdat ze zich te buiten waren gegaan in het zingen van vaderlandse liederen; iets wat de Duitsers niet erg konden waarderen. Drie IJsel-leden n.l. J. Valkenburg, J.J.W. van Baalen en Cornelia van Baalen Bosch werden door de Duitsers gefusilleerd. [noot redactie: in de tekst van het clubblad wordt de suggestie gewekt dat de executie van drie IJselleden het gevolg was van de razzia in het Borgelerbad, maar dat is niet correct. Wel klopt dat de genoemde IJsselleden gedurende de oorlogsjaren door de Duitsers zijn geexecteerd.]
In de naoorlogse jaren 1946, 1947 en 1948 speelde het herenzevental in de 2e klasse K.N. ‘Z.E. De nog altijd bekende waterpolospeler Frits Ruimschotel, die studeerde aan de Rijks Hogere School voor Tropische Landbouw zal wel een van de grote animators geweest zijn. Verder beleefde de vereniging vele ups en downs totdat het dan vooral na de stichting van een overdekte zweminrichting erg begon te groeien en er veel betere resultaten kwamen. Door het opleiden voor de zwemdiploma’s door IJsel-mensen bleven er veel zwemstertjes en zwemmertjes lid van de IJsel en door de stevige ondergrond kon de IJsel opgroeien tot de bloeiende vereniging die het nu is.
Ooggetuigen en herrineringen
Op de oven van bakker Steenbergen die een bakkerij had in de Walstraat, bij kaarsverlichting en in een houding die half zittend, half liggend was, besloten Jan van der Meer, Gerrit Steenbergen, Frans Heymenberg en C. Riessebos een advertentie in het Deventer Dagblad te plaatsen, waarin de oprichting van een zwemclub werd aangeprezen.
Op de avond die daarop bij Duym in de Keizerstraat werd gehouden, besloten plusminus 25 jongelui de D.Z. & P.C. “de IJsel” op te richten. De badmeesters De Klerke en Joris hadden met de vier initiatiefnemers gepraat tijdens het zwemmen in het IJselbad en hen enthousiast gemaakt. De eerste polowedstrijd tegen B.Z. & P.C. uit Zwolle was een grote nederlaag. Het vervoer had plaats met een vrachtwagen van Hensen, expediteur uit de Papenstraat en het stof van de wegen kolkte door de kieren en reten. Er waren spelers met een wit, pak aan wat mode was in die tijd, die er zwart als schoorsteenvegers weer uitkwamen.
De lange afstandzwemmérij vond eerst in voorzitter Brinkhof een tegenstander. Riessebos zette echter door en wist voor elkaar te krijgen dat havenmeester Sterken een volgboot beschikbaar stelde. Deze werd met een vrachtauto van Egberts & Van Dort naar Zutphen gebracht. Grietje Bos en C. Riessebos zwommen de eerste tocht helemaal uit. Na die tijd werden de wedstrijden uitgebreid. Jan ter Haar was de grote man van de IJsel bij deze wedstrijden. Na in de Singelgracht gehouden te zijn hield men ze ook in het water van de Handelskade, wegens vervuiling van de Singelgracht. U ziet het, daarmee had men toen ook al te kampen. We hielden om de 2 jaar een groot feest, want in die tijd had je niets anders. Ik herinner me dat op een van die feestavonden in Flora in de Assenstraat we bij een pantomime een buurjongetje van ons gecharterd hadden. Hij moest op een springplank staan in badpak. In het vuur van het spel sprong hij eraf en het liep gelukkig ook nog goed af, hij bezeerde zich niet erg.
Verder herinner ik me wat het waterpolo betreft, dat het de eerste tijd niet te best ging. We hadden afgesproken dat we voor de wedstrijden geen sterke drank zouden gebruiken. Op een dag echter was Gerrit Steenbergen jarig en we kwamen niet onder een paar neutjes voor de wedstrijd uit. Laten we die wedstrijd nu gelijk spelen. De midvoor van de tegenpartij zei “je moet niet te dicht bij die keeper komen, want dan zit je gelijk onder narcose”. Verder hadden we een fijn ploegje en hebben we veel plezier gehad.
Ik was aanwezig op de oprichtingsvergadering bij Duym in de Keizerstraat. Ik weet nog dat we in de Schipbeek oefenden en dat de eerste thuiswedstrijd eindigde in 13-0 nederlaag. De eerste uitwedstrijd eindigde in 7-0, dus dat ging al iets beter. Polo- en wedstijdzwemmen, daar ging het mij vooral om. Door mijn lage gewicht, er waren een paar bij van ± 200 pond, moest ik het vooral van mijn handigheid hebben. De feestavonden waren ook altijd goed. Jan van der Meer was hierbij de grote animator. Wat het polo betreft speelde ik 1 x in het oostlijk zevental.
Op de reizen maakten we rare dingen mee, zo herinner ik me dat een van de jongens klaagde over honger op de terugreis uit Almelo. Hij kreeg van één van de jongens een paar eieren aangeboden en hoe het kwam weet ik niet meer, maar op een gegeven moment werd er een ei op zijn hoJfd kapotgeslagen. Hij zat onder het struif.
Grietje Bos en haar zuster waren onze beste zwemsters in die tijd en ze konden op de schoolslag goed meekomen. Ook was er een dameszevental wat wel wedstrijden speelde, er speelden o.a. de meisjes Bos, Harmsen en Barendsen
in mee. Op onze feestavonden dronken we hoofdzakelijk bier, wat toendertijd f 0,15 per glas kostte. Onze grote bierspecialist was Riessebos. Toen ik niet meer zwom kwam ik bij de reddingsbrigade, die werd opgericht n.a.v. een scheepsongeluk. Een schip voer de schipbrug die bij het IJselzwembad lag stuk en er verdronken 3 mensen bij. Een aardige bijzonderbeid is dat de 40 kg zware reddingspop (met lood gevuld) naar onze zoon Cees werd genoemd, die toen net op de wereld kwam. We oefenden op het droge allerlei grepen en moesten daarna een examen afleggen.
We gaven veel demonstraties bij wedstrijden enz. Ook ik vond het een machtige tijd en kan iedereen aanraden hetzelfde te gaan doen.
